Điều cuối cùng rất có thể lướt qua tâm trí bạn khi bạn đang tìm kiếm, ứng tuyển vào một vị trí mới và có khả năng quá trình phỏng vấn cho “công việc mơ ước” đó của bạn phải đối mặt với những câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp.
Thành thật mà nói, khi bạn đang cố sức làm việc thật chăm chỉ để ứng tuyển cho một công việc nào đó, danh sách những việc cần làm dường như dài bất tận.
- Điều chỉnh lý lịch cá nhân của mình cho một công việc đặc trưng
- Hoàn thành một mẫu đăng ký trên mạng
- Thêm, cắt, điều chỉnh bức thư xin việc
- Gửi email và kết nối với đúng người để bắt đầu một buổi phỏng vấn
- Chuẩn bị cho buổi phỏng vấn
- Phỏng vấn…
- Cuối cùng, kiểm tra email mỗi giờ cho đến khi bạn nhận được phản hồi rằng liệu mình có nhận được công việc hay không
Và đối với những danh sách quá dài, điều đó khá phổ biến khi bạn trở nên quá bận tâm cho việc cố gắng hết sức để đạt được một công việc mới nên một câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp không bao giờ lướt qua tâm trí bạn.
Tuy nhiên, dù có tin hay không, theo Ủy Ban Cơ Hội Việc Làm Công Bằng Hoa Kỳ (EEOC), có những câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp mà bạn không cần phải trả lời trong buổi phỏng vấn.
Hôm nay, chúng ta sẽ nhận biết những câu hỏi như vậy và bạn nên làm gì khi bạn cho rằng mình đang bị hỏi một câu hỏi bất hợp pháp.
📍 Tuổi
Khi bạn đang phỏng vấn và bị hỏi về tuổi của mình, hãy nhận ra rằng đây không phải là một câu hỏi mà bạn cần trả lời, và điều này cũng không hợp pháp khi người phỏng vấn yêu cầu bạn phải làm như vậy.
Hỏi ai đó về tuổi của họ là một hình thức phân biệt tuổi tác; điều này cũng bao gồm việc hỏi một người tốt nghiệp phổ thông vào năm nào, đặc biệt là nếu bạn trên 40 tuổi.
Một trường hợp ngoại lệ duy nhất đó là khi vị trí này yêu cầu về độ tuổi tối thiểu, nhưng trong trường hợp này, việc này không được phân loại vào phân biệt tuổi tác, bao gồm đối với những người trên 40.
📍 Hoàn cảnh gia đình
Mặc dù thoáng qua chỉ để tìm hiểu bạn, nhưng nếu một người phỏng vấn hỏi bạn những câu hỏi đại loại như, “Bạn đã kết hôn chưa hoặc bạn còn độc thân không? Bạn có con chưa? Gia đình có sống cùng bạn không?” thì đó là những câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp.
Hỏi những câu hỏi cá nhân liên quan đến hoàn cảnh gia đình là bất hợp pháp bởi vì những câu trả lời của bạn có thể khiến bạn bị phân biệt đối xử trong công việc (công ty sẽ thuê những nhân công chưa có con thay vì thuê bạn, người đã có ba người con). Tuy nhiên, bạn có thể thoải mái lựa chọn chia sẻ thông tin này nếu bạn quyết định như vậy.
Ngoài ra, khi liên quan đến việc mang thai, một công ty không thể hỏi bạn rằng liệu bạn có đang mang thai và liệu vợ chồng bạn có kế hoạch lập gia đình trong tương lai gần hay không. Mọi thứ liên quan đến gia đình bạn và khả năng có con đều không nằm trong phạm vi câu hỏi phỏng vấn hợp pháp!
Họ có thể hỏi như sau: “Bạn có bất cứ những cam kết bên ngoài nào có thể ngăn cản mình làm những ca làm việc cần thiết không?” hoặc họ có thể hỏi, “Bạn có kế hoạch nghỉ phép dài hạn không?”
📍 Tình hình tài chính
Nếu bạn đã từng bị hỏi những câu hỏi liên quan bên dưới, rất có thể bạn đã bị hỏi một câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp!
- Bạn có xe không?
- Bạn có nhà không, hay bạn đang thuê?
- Bạn có tài khoản ngân hàng không?
- Bạn có tín dụng xấu không?
- Bạn đã từng tuyên bố phá sản chưa?
Hỏi những câu hỏi liên quan trực tiếp đến tài chính của bạn không liên quan gì đến khả năng thực hiện công việc của bạn; do đó, về mặt pháp lý, bạn có quyền không trả lời bất cứ câu hỏi nào liên quan đến tình hình tài chính của mình.
Họ có thể hỏi như sau: Có những trường hợp theo Đạo luật Báo cáo Tín dụng Công bằng năm 1970 và Đạo luật Cải cách Báo cáo Tín dụng Người tiêu dùng năm 1996, nơi mà một số câu hỏi đặc trưng có thể được hỏi. Ví dụ, một người nào đó làm việc trong lĩnh vực tài chính có thể sẽ phải nộp báo cáo tín dụng khi làm việc liên quan đến tiền bạc.
📍 Chiều cao và cân nặng
Mặc dù một số vị trí cụ thể có thể yêu cầu người nào đó cao hơn hoặc có sức khỏe thể chất tốt, nhưng việc công khai và trực tiếp hỏi ai đó về cân nặng hoặc chiều cao của họ là một ví dụ cho câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp.
Chỉ vì bạn có thể nặng hơn vài cân hoặc có lẽ bạn thấp hơn vài inch không có nghĩa là bạn không phù hợp với một vị trí. Vì vậy, điều này không phải là thứ mà họ có thể hỏi bạn.
Họ có thể hỏi như sau: Một công ty có thể hỏi bạn, “Bạn có thể thực hiện tất cả các chức năng của công việc này không?”
📍 Chủng tộc
Bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến chủng tộc hoặc sắc tộc đều là bất hợp pháp. Đây là một câu hỏi bất hợp pháp đơn giản để nhận biết, và bất kỳ công ty nào cũng biết việc hỏi bất cứ điều gì liên quan đến chủng tộc là một điều cấm kỵ.
Họ có thể hỏi như sau: Trong một số trường hợp hiếm hoi mà chủng tộc là một phẩm chất, năng lực đích thực (hãy nghĩ đến Hollywood), có thể xảy ra những trường hợp hỏi ai đó về chủng tộc của họ. Tuy nhiên, nếu bạn không phải là một diễn viên, rất có khả năng bạn sẽ và không bao giờ nên bị hỏi những câu hỏi liên quan đến chủng tộc.
📍 Tôn giáo
Tương tự như câu hỏi về chủng tộc, hỏi ai đó về tôn giáo của họ là điều mà các công ty không thể làm. Nếu bạn được hỏi một câu hỏi liên quan đến tôn giáo của mình, đây là một câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp, và bạn không những không nên trả lời mà bạn còn nên báo cáo câu hỏi này (điều mà chúng ta thảo luận ở cuối bài viết này).
📍 Xu hướng tình dục/Bản dạng giới
Trong trường hợp hiếm hoi nhưng có thể xảy ra, nếu bạn từng được hỏi bất kỳ điều nào dưới đây, hãy nhận biết rằng những dạng câu hỏi này là những câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp:
- Bạn xác định giới tính của mình là?
- Bạn có phải người đồng tính không?
- Bạn có bạn đời chưa?
Những câu hỏi liên quan đến xu hướng tình dục hoặc nhận dạng giới tính của bạn là bất hợp pháp và không bao giờ nên được hỏi, một lần nữa, chúng mở ra cánh cửa cho sự phân biệt đối xử có thể diễn ra.
Họ có thể hỏi như sau: Như vậy, các công ty có ít hơn 15 nhân viên có thể hỏi một cách hợp pháp về xu hướng tình dục và giới tính.
📍 Kết luận
Đây không có nghĩa là một danh sách dành riêng về các câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp.
Các câu hỏi liên quan đến tiền sử phạm tội, quốc tịch, tiền án, người thân làm việc cho đối thủ cạnh tranh, tiền sử gia đình, nghĩa vụ quân sự, thông tin di truyền, và thậm chí nhiều hơn nữa là tất cả các danh mục mà câu hỏi phỏng vấn bất hợp pháp có thể xuất hiện.
Mặc dù hầu hết những người phỏng vấn có thể không cố ý hỏi một câu hỏi bất hợp pháp, nhưng nếu bạn tình cờ hiểu rằng một câu hỏi là nằm trong phạm vi ranh giới bất hợp pháp, bạn có quyền không trả lời câu hỏi đó. Tất nhiên, nếu xu thế phỏng vấn theo hướng hỏi những loại câu hỏi bất hợp pháp này, bạn luôn có khả năng kết thúc cuộc phỏng vấn.
Đây nên là một hành động mạnh mẽ nhằm chỉ rõ rằng BẠN không muốn làm việc tại công ty cụ thể này. Tất nhiên, bạn luôn được chào đón để nộp đơn khiếu nại về phân biệt đối xử cho Ủy ban Cơ hội Việc làm Bình đẳng Hoa Kỳ nơi đây.
———————————————————————-
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích
- Nguồn: theladders.com
- Người dịch: Nguyễn Cao Tường Minh
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Nguyễn Cao Tường Minh – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.info/z/9129
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
